48
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC
gian qua, Nhà nước đã có nhiều chính sách khuyến
khích các DN nghiên cứu và ứng dụng khoa học công
nghệ vào sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, các DN thực
sự muốn phát triển phải chủ động ứng dụng khoa học
công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh mới
phát triển hiệu quả. Hầu hết các DN thực sự là DN
khoa học công nghệ đã được công nhận hiện nay đều
là những DN chủ động ứng dụng khoa học công nghệ,
trước khi có chính sách khuyến khích của Nhà nước.
Tạo cơ chế, chính sách thích hợp và đủ mạnh
Trong một thời gian dài gần 30 năm đổi mới đất
nước và nền kinh tế, chúng ta vẫn tồn tại tư duy
nghiên cứu khoa học xa rời với thực tiễn xã hội và
những đổi thay của cuộc sống, không xuất phát từ thị
trường. Rất nhiều DN có nguồn vốn lớn, cơ sở vật chất
nhiều nhưng không chủ động đầu tư nghiên cứu ứng
dụng khoa học công nghệ vào sản xuất kinh doanh
nên chất lượng sản phẩm khó có thể cạnh tranh với
các sản phẩm của các nước trong khu vực và trên thế
giới. Các cơ sở nghiên cứu của Nhà nước cũng vậy,
chậm được đổi mới và chưa gắn kết được với DN nên
khó chuyển giao được sản phẩm khoa học cho xã hội.
Trong khi, cơ chế tài chính thanh toán các đề tài, dự án
khoa học lại rất phức tạp, do đó, khi hoàn thành công
trình nghiên cứu, nhiều khi tác giả lo thủ tục thanh
toán tài chính còn hơn là lo đầu ra cho sản phẩm của
đề tài. Vì vậy, đã đến lúc Nhà nước cần tạo nên một cơ
chế, chính sách thích hợp và đủ mạnh để tăng cường
liên kết, khai thác nguồn lực và đặc biệt là để việc đầu
tư nghiên cứu, chuyển giao khoa học công nghệ phải
bắt đầu từ “thị trường – sản phẩm”.
Việc xã hội hóa nghiên cứu, chuyển giao khoa học
công nghệ cũng là một xu hướng tất yếu của nền kinh
tế thị trường, đặc biệt là nghiên cứu ứng dụng của các
DN, hướng vào tạo ra sản phẩm hàng hóa chất lượng
cao, sản phẩmmới phù hợp với điều kiện và thế mạnh
của mỗi DN, của mỗi ngành sản xuất và mỗi vùng
sinh thái khác nhau để tạo ra sản phẩm khác biệt có
đủ sức cạnh tranh. Như vậy, để khai thác được nguồn
lực của xã hội và các đề tài nghiên cứu được đưa ra
ứng dụng hiệu quả hơn, Nhà nước cần có chính sách
khuyến khích và tạo điều kiện cho DN đầu tư nghiên
cứu ứng dụng khoa học, tạo ra nhiều sản phẩm hữu
ích cho xã hội.
Chính sách đối với DN đầu tư nghiên cứu, ứng
dụng và chuyển giao khoa học công nghệ cũng cần
được cụ thể hóa, thực thi một cách có hiệu quả và
khuyến khích các DN một cách thỏa đáng để các DN
có điều kiện ứng dụng, nghiên cứu và phát triển sản
xuất kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội
đất nước.
Trong khi đó lượng giống mà Tổng Công ty cung cấp
tại Thái Bình là 9,6%. Như vậy, chỉ trong một vụ sản
xuất, giống lúa của đơn vị đã mang lại giá trị gia tăng
hàng chục nghìn tỷ đồng cho nông dân cả nước.
Được biết, để nhanh chóng tiếp thu được tiến bộ
khoa học công nghệ mới Tổng Công ty giống cây
trồng Thái Bình đã tiến hành đổi mới nguồn nhân lực
và thiết lập các mối quan hệ với các cơ quan nghiên
cứu trong và ngoài nước. Đến nay, đơn vị đã hoàn
thành cơ cấu và đào tạo lại nguồn nhân lực với 52%
người lao động có trình độ đại học và trên đại học.
Kết quả của quá trình ứng dụng khoa học công nghệ
và đổi mới quản lý trong thời gian qua đã giúp Tổng
Công ty đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 20-50%/
năm, đặc biệt giai đoạn 2011-2013, đơn vị đã được
bình chọn là một trong 500 DN phát triển nhanh nhất
Việt Nam và vươn lên trở thành một trong những
công ty giống cây trồng hàng đầu của Việt Nam, có
tầm ảnh hưởng lớn trên thị trường cả nước và có
uy tín trong thị trường khu vực châu Á – Thái Bình
Dương. Hiện Tổng Công ty cũng đang xây dựng và
triển khai thực hiện chiến lược phát triển 2011-2015
và tầm nhìn đến 2020, trong đó khoa học công nghệ
tiếp tục được xác định là nền tảng.
Từ những thành công của DN đẩy mạnh đầu tư
nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản
xuất đã gợi lên một vấn đề là Nhà nước cần quan tâm
đến hoạt động khoa học công nghệ tại khối các DN.
Trong điều kiện nguồn nhân lực khoa học công nghệ
của nước ta còn nhỏ bé và phân tán như hiện nay, đòi
hỏi chiến lược khoa học công nghệ của đất nước nói
chung và ngành Nông nghiệp nói riêng cần được khai
thác một cách hiệu quả nguồn nhân lực khoa học công
nghệ trên cơ sở liên kết chặt chẽ giữa các viện nghiên
cứu với các Trường Đại học và các DN. Nguồn lực
khoa học công nghệ ở đây là nguồn lực có trình độ
cao, cơ sở vật chất, máy móc thiết bị hiện đại, nguồn
gien cũng như nguồn tài chính ít ỏi, chính sách cho
nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa
học công nghệ.
Một vấn đề nữa mà các DN quan tâm, đó là chính
sách cho nghiên cứu tại các DN. Thực sự trong thời
Kết quả của quá trình ứng dụng khoa học công
nghệ và đổi mới quản lý trong thời gian qua
đã giúp Tổng Công ty đạt tốc độ tăng trưởng
bình quân 20-50%/năm, đặc biệt giai đoạn
2011-2013, đơn vị đã được bình chọn là một
trong 500 DN phát triển nhanh nhất Việt Nam
và vươn lên trở thành một trong những công
ty giống cây trồng hàng đầu của Việt Nam.
