22
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
Bên cạnh đó, bài viết cũng tiến hành ước lượng
ảnh hưởng của biến giả sở hữu nhà nước đến mức
độ né tránh thuế của các DN. Kết quả cho thấy, các
DN sở hữu nhà nước (mức độ sở hữu nhà nước
lớn hơn 30%, thông quan hệ số của biến GOVT2 và
GOVT3) có mức độ né tránh thuế thấp hơn so với
các DN không sở hữu nhà nước ở mức ý nghĩa 1%.
Kết luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy, các DN có mức
độ sở hữu nhà nước càng cao càng ít có hành vi
né tránh thuế, vì các DN này thường được định
hướng chiến lược mang tính chính trị và xã hội,
góp phần phát triển kinh tế chứ không nhằm mục
tiêu tối đa hóa giá trị DN, do đó sẽ ít có các chiến
lược né tránh thuế so với các DN có mức độ sở hữu
nhà nước thấp. Bên cạnh đó, nhóm tác giả nhận
thấy rằng, các DN có quy mô càng lớn, lợi nhuận
càng cao, đòn bẩy càng lớn, tài sản hữu hình càng
nhiều thì hạn chế né tránh thuế. Điều này cho thấy,
đặc điểm của DN cũng là yếu tố quan trọng trong
việc xác định hành vi né tránh thuế của các DN
niêm yết tại Việt Nam.
Để có thể hoàn thiện Luật Thuế thu nhập DN,
Chính phủ có thể xem xét ở các góc độ cấu trúc
sở hữu, lợi nhuận, đòn bẩy và tài sản hữu hình
của DN để có thể kiểm soát hành vi né tránh
thuế của các DN tại Việt Nam. Chẳng hạn như:
Chính phủ hạn chế việc bán cổ phần đang sở
hữu tại các DN xuống dưới mức 30%, vì khi đó
các DN này sẽ có hành vi né tránh thuế nhiều
hơn trước, dẫn đến việc giảm số thu thuế của
ngân sách nhà nước.
Tài liệu tham khảo:
1. Chan, K. H., Mo, P. L., & Zhou, A. Y. (2013). Government ownership,
corporate governance and tax aggressiveness: evidence from China.
Accounting & Finance, 53(4), 1029-1051;
2. Chen, S., Chen, X., Cheng, Q., & Shevlin, T. (2010). Are family firms more
tax aggressive than non-family firms?. Journal of Financial Economics,
95(1), 41-61;
3. Trần Thị Thùy Linh (2015). Nghiên cứu các nhân tố tác động đến cấu trúc
vốn của DNNN cổ phần hóa tại TP. Hồ Chí Minh. Tạp chí Phát triển Kinh
tế, số 7. tr.02 – 27.
Bảng 2: Kết quả ước lượng ảnh hưởng của biến giả sở hữu nhà nước đến mức độ né tránh thuế
Biến
Kỳ vọng Hệ số
(CTA1)
Hệ số
(CTA2)
Hệ số
(CTA3)
Hệ số
(CTA4)
Hệ số
(CTA1)
Hệ số
(CTA2)
Hệ số
(CTA3)
Hệ số
(CTA4)
Govt2
+/-
0.0021
(0.8)
0.0037
(1.46)
0.0073***
(3.14)
0.0086***
(3.57)
Govt3
+/-
0.0062**
(2.35)
0.0061**
(2.40)
0.0069***
(2.93)
0.0078***
(3.24)
Size
-
0.0003
(0.36)
0.0003
(0.31)
-0.0047***
(-5.08)
-0.0050***
(-5.44)
0.0006
(0.64)
0.0004
(0.48)
-0.0044***
(-4.79)
-0.0046***
(-5.03)
Roa
-
-0.7158***
(-32.75)
-0.7214***
(-33.06)
-0.1220***
(-7.15)
-0.1307***
(-7.63)
-0.7162***
(-32.84)
-0.7257***
(-33.43)
-0.1281***
(-7.56)
-0.1386***
(-8.19)
Lev
-
-0.0325**
(-2.49)
-0.0340***
(-2.61)
-0.1199***
(-11.08)
-0.1217***
(-11.21)
-0.0305**
(-2.36)
-0.0305**
(-2.36)
-0.1231***
(-11.37)
-0.1230***
(-11.36)
Capint
-
-0.0164**
(-2.21)
-0.0164**
(-2.22)
-0.1102***
(-17.86)
-0.1112***
(-18.12)
-0.0162**
(-2.19)
-0.0177**
(-2.42)
-0.1057***
(-17.14)
-0.1068***
(-17.44)
Hệ số chặn
0.2676***
(11.32)
0.2695***
(11.6)
0.3062***
(12.37)
0.3154***
(12.8)
0.2599***
(10.87)
0.2657***
(11.37)
0.2985***
(12.07)
0.3049***
(12.35)
Wald
1153***
1189***
1455***
1496***
1155***
1208***
1452***
1498***
Lm
10***
11***
11***
7,7***
10***
11***
11***
7,7***
Hausman
101***
102***
101***
100***
100***
101***
255***
224***
R2
20,18% 20,45% 6,29% 6,47% 20,18% 20,45% 6,39% 6,61%
Trong đó, GOVT2, GOVT3 lần lượt thể hiện mức độ sở hữu nhà nước trên 50%, trên 30%. Giá trị kiểm định LM đã được chia cho 105 và *, **, *** tương ứng mức ý nghĩa 10%, 5%, 1%. Giá trị thống kê t trong ( ).
Nguồn: Nhóm tác giả tổng hợp từ Stata 14.
Ở Việt Nam, thuế thu nhập doanh nghiệp là
một trong các nguồn thu chủ yếu của ngân
sách nhà nước, chiếm tỷ trọng 51% (2013) và
56,8% (2014) trong tổng số thu ngân sách nhà
nước (không tính dầu thô), trong đó, DNNN
đóng góp số thuế rất lớn, khoảng 58,89%
(2013) và 45,37% (2014) tổng số thu thuế thu
nhập doanh nghiệp. Các DNNN có ảnh hưởng
rất lớn đối với nguồn thu ngân sách nói riêng
và toàn bộ nền kinh tế Việt Nam nói chung.
