24
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
dịch hàng hóa qua thương mại điện tử đạt 900 triệu
USD và ước tính đến 2020 đạt 5 tỷ USD. Tổng giá trị
thanh toán trực tuyến năm 2016 đạt 680 triệu USD, ước
tính đến 2020 là 4 tỷ USD…
Một số thách thức và khuyến nghị
Theo các chuyên gia kinh tế, nền kinh tế số là
bước phát triển tất yếu, phù hợp với xu thế khi nền
kinh tế truyền thống đang dần bão hoà. Phát triển
nền kinh tế số sẽ mở ra nhiều cơ hội cho cả người
tiêu dùng cũng như các DN, đặc biệt là các DNNVV.
Kỹ thuật số sẽ làm cho hoạt động sản xuất trở nên
cạnh tranh hơn. Các công nghệ mới đột phá sẽ cho
phép các chuỗi cung ứng được kết nối tốt hơn và
phân phối hiệu quả hơn, đồng thời giảm thiểu chi
phí hậu cần và giao dịch. Thông qua trao đổi trực
tuyến, sẽ tạo cơ hội cho các DN mở rộng thị trường,
giảm chi phí kinh doanh, quảng bá, thực hiện tốt các
dịch vụ sau bán hàng…
Đối với Việt Nam, phát triển công nghệ số sẽ
giúp DNNVV tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu
thuận tiện với chi phí thấp. Các DNNVV – lực lượng
chiếm phần đông trong cộng đồng DN của nền kinh
tế Việt Nam rất quan tâm đến tiềm năng kinh tế số,
vì họ không có nhiều nguồn lực tài chính để quảng
bá hay mở rộng thị trường như các DN lớn. Thực tế
cũng đã chứng minh có những DN nhỏ rất thành
công, chẳng hạn như chuyện một DN nhỏ ở làng Vũ
Đại đã rất thành công khi sử dụng internet để bán cá
kho đi khắp cả nước và ra cả nước ngoài. Hiện quy
mô của DN này đã tăng 100 lần mỗi năm.
Tuy nhiên, hiện nay các quốc gia AEC nói chung
và Việt Nam nói riêng cũng đối mặt với không ít
thách thức. Chẳng hạn, làm sao tìm ra được những
sản phẩm, dịch vụ có thể cạnh tranh được với những
sản phẩm, dịch vụ đang có của nước ngoài. AEC là
khu vực có sự lưu thông của các dòng dữ liệu dễ bị
tổn thương do các lỗ hổng an ninh mạng, trộm cắp
dữ liệu và tấn công mạng. Đó là chưa kể vấn đề lòng
tin trong khâu thanh toán. Việt Nam đang có khoảng
100 nghìn tài khoản đăng ký thanh toán qua mạng,
nhưng giá trị thanh toán hầu như không tăng sau
nhiều năm. Trong bối cảnh đó, để thúc đẩy nền kinh
tế số phát triển trong bối cảnh gia nhập AEC, cần chú
trọng một số nội dung sau:
Một là,
cần tạo lập được một môi trường, chính sách
tốt cho phát triển công nghệ số. Thực tế cho thấy, nền
kinh tế số chỉ phát triển tốt nhất, khi quốc gia AEC nói
chung và Việt Nam nói riêng có mức độ hội nhập cao.
Để khai thác tốt tiềm năng của nền kinh tế số rất cần
tăng cường kết nối hơn nữa giữa các thành viên. Theo
nhận định của các chuyên gia, hiện nay, đây là điều mà
ASEAN chưa làm tốt nên chưa khai thác hết tiềm năng
của nền kinh tế số.
Hai là,
tìm ra được những sản phẩm, dịch vụ có thể
cạnh tranh được với những sản phẩm, dịch vụ đang có
của nước ngoài. Trong đó, cần coi yếu tố nội địa và hiểu
nhu cầu người dùng là yếu tố tiên quyết trong thành
công của ngành nội dung số trong nước. Đối với DN
Việt Nam, nên tập trung vào những mảng có tính chất
chuyên biệt hơn như học tập, y tế…
Ba là,
cần thực hiện và hướng tới các biện pháp về
bảo vệ dữ liệu cá nhân, ứng phó xử lý sự cố, an ninh
mạng… Sự tự do lưu chuyển dữ liệu là yếu tố nền tảng
của nền kinh tế số. Vì vậy, Việt Nam cần thúc đẩy các
quốc gia ASEAN đối thoại với nhau và với các đối tác
để hài hòa chính sách, tạo ra một môi trường số chung
thống nhất, an toàn và đảm bảo.
Bốn là,
các chính phủ cần cùng nhau tạo ra một
môi trường pháp lý cho thanh toán thông thoáng hơn.
Thanh toán có vị trí rất quan trọng trong nền kinh tế số,
đặc biệt là thanh toán xuyên biên giới. Vì vậy, các quốc
gia AEC nói chung và Việt Nam nói riêng cần cùng
nhau tạo ra một môi trường pháp lý cho thanh toán
thông thoáng hơn, an toàn hơn, qua đó hỗ trợ quản lý
thu thuế hiệu quả hơn.
Năm là,
ứng dụng một cách sâu rộng, hiệu quả của
công nghệ thông tin vào mọi hoạt động của nền kinh
tế, góp phần hình thành một nền kinh tế số không biên
giới, mang lại giá trị lợi nhuận cao. Công nghệ số thúc
đẩynhiềungànhkinhdoanh cải tiếnmô hìnhphát triển,
tạo ra nhiều ngành công nghiệp mới và xóa mờ đường
biên giới địa lý. Hiện nay, hầu hết nền kinh tế phát triển
trên thế giới có một chiến lược phát triển công nghệ số,
tập trung vào việc nghiên cứu để có thể áp dụng công
nghệ mới vào việc tăng trưởng kinh tế.
Tài liệu thamkhảo:
1. Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (2017), Báo cáo “Thúc đẩy cộng đồng kinh tế
ASEAN: Nền kinh tế số và dòng chảy tựdo của dữ liệu - Nâng tầmhội nhập kỹ thuật
số trong ASEAN vì sự phát triển củaDNNVV, DN khởi nghiệp Việt Nam”;
2. Xuân Bách (2017), Nền kinh tế số cần trở thành trọng tâm chính sách AEC, Báo
Nhân dân;
3. Nhữ Sơn (2017), Nền kinh tế số và cơ hội củaDN, Báo Đại biểuNhân dân;
4. Một sốwebsite: bnews.vn, vcci.com.vn.
Nền kinh tế số dựa trên các công nghệ kỹ thuật
số. Lĩnh vực công nghệ kỹ thuật số phát triển
đã mở đường cho sự đổi mới và phát triển trên
toàn cầu. Hầu hết nền kinh tế phát triển trên thế
giới có một chiến lược phát triển công nghệ số,
tập trung vào việc nghiên cứu để có thể áp dụng
công nghệ mới vào việc tăng trưởng kinh tế.
