TÀI CHÍNH -
Tháng 02/2016
39
công ty. Giám đốc Công ty là người chịu trách nhiệm
trước hội đồng quản trị về lợi nhuận tạo ra của Công ty;
đồng thời, có thể phê duyệt các khoản chi phí liên quan
đến lợi nhuận tạo ra.
- Trung tâm đầu tư:
Là trung tâm mà nhà quản trị
không chỉ chịu trách nhiệm về doanh thu, chi phí mà
còn quyết định về mức vốn đầu tư. Do đó, trung tâm
đầu tư được xác định là hội đồng quản trị công ty, trong
đó chủ tịch hội đồng quản trị là người chịu trách nhiệm
cao nhất.
Mỗi trung tâm sẽ chịu trách nhiệm khác nhau theo
đúng trách nhiệm được giao. Việc phân chia thành các
trung tâm như trên, sẽ giúp nhà quản trị có thể dễ dàng
đưa ra phương pháp và cách thức hoạt động của trung
tâm; các nhà quản trị cấp cao cũng có thể đánh giá và
kiểm soát, tìm ra những tồn tại để khắc phục và phát
huy những ưu điểm của từng trung tâm. Từ đó, có thể
quy trách nhiệm cụ thể cho từng đối tượng từng bộ
phận. Điều này sẽ thúc đẩy tất cả các bộ phận sẽ thực
hiện đúng những yêu cầu được giao.
Tóm lại, hệ thống kế toán trách nhiệmđược thiết lập
nhằm đưa ra các công cụ, chỉ tiêu đánh giá và hướng
các nhà quản lý ở bộ phận đến thực hiện các mục tiêu
chung của tổ chức. Các DN nếu có sự phân cấp rõ ràng
và biết cách vận dụng kế toán trách nhiệm vào quá
trình thực tế chắc chắn sẽ giúp cho DN đó kiểm soát,
quản lý các bộ phận một cách hiệu quả. Việc quy trách
nhiệm cho từng đối tượng, từng bộ phận cụ thể sẽ giúp
nâng cao tinh thần trách nhiệm của từng bộ phận, từng
nhà quản trị của các trung tâm trách nhiệm, qua đó, góp
phần nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của DN
một cách bền vững.
Tài liệu thamkhảo:
1. PGS., TS. Nguyễn Quang Ngọc (2010) “ Kế toán quản trị DN” – NXB Đại học Kinh
tế quốc dân;
2. Thái Anh Tuấn (2014) “Vận dụng kế toán trách nhiệm trong trường đại học” - Tạp
chí Tài chính 4/2014.
nhuận. Do đó, trung tâm lợi nhuận không chỉ có trách
nhiệmở doanh thumà còn có cả trách nhiệmvề chi phí.
- Trung tâm đầu tư:
Là trung tâm mà ở đó nhà quản
lý chịu trách nhiệm cả về doanh thu, chi phí và xác định
vốn hoạt động cũng như các quyết định đầu tư vốn.
Trung tâm đầu tư thường đại diện cho mức độ quản
lý cấp cao nhất. Nhà quản trị của trung tâm đầu tư có
trách nhiệm trong việc lập kế hoạch, tổ chức và kiểm
soát mọi hoạt động sản xuất kinh doanh kể cả việc đầu
tư trong DN.
Vận dụng kế toán trách nhiệmởViệt Nam
Kế toán trách nhiệm ngày càng thể hiện vai trò và vị
trí quan trọng trong hoạt động quản lý kinh tế tại các
DN ở các quốc gia trên thế giới, nhất là đối với những
nước có nền kinh tế phát triển. Tại Việt Nam, việc vận
dụng các nội dung của kế toán quản trị nói chung và kế
toán trách nhiệmnói riêng còn làmột vấn đề rất mới mẻ
và chưa thu hút được nhiều sự quan tâm của các DN.
Vì vậy, việc nghiên cứu và tổ chức kế toán trách
nhiệm là một yêu cầu cấp thiết đối với các DN hiện
nay. Thông qua kế toán trách nhiệm, nhà quản trị DN
có thể đánh giá chất lượng về kết quả của hoạt động
của những bộ phận của đơn vị. Từ đây, sẽ đo lường
được kết quả hoạt động của nhà quản lý bộ phận
cũng như thúc đẩy các nhà quản lý bộ phận điều
hành bộ phận của mình theo phương thức thích hợp
theo mục tiêu cơ bản của tổ chức đã đề ra. Việc phân
chia một đơn vị thành các trung tâm trách nhiệm
phải căn cứ vào đặc điểm của DN đó như thế nào?.
Nhằm làm rõ thêm vấn đề này, bài viết đã tiến hành
khảo sát cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Bia Hà
Nội – Hải Phòng.
Sơ đồ bộ cơ cấu bộmáy quản lý tại Công ty Cổ phần
Bia Hà Nội – Hải Phòng cho thấy, Công ty đã có một
hệ thống phân, chia phân nhiệm rõ ràng, không chồng
chéo, tạo điều kiện cần thiết để xây dựng được hệ thống
các trung tâm trách nhiệm. Trên cơ sở trên, bài viết đề
xuất mô hình kế toán trách nhiệm theo các trung tâm
trách nhiệm áp dụng cho Công ty Cổ phần Bia Hà Nội
– Hải Phòng như sau:
- Các trung tâmchi phí:
Cácphòngbanbaogồmphòng
tổng hợp, phòng kỹ thuật KCS, phòng tài chính kế toán,
phân xưởng bia số 1, 2, đội kho, chịu trách nhiệm về chi
phí quản lý phát sinh tại bộ phận.
- Trung tâm doanh thu:
Đưa ra các chính sách bán
hàng tạo ra doanh thu cho đơn vị. Ngoài việc quản lý
về chính sách bán hàng, doanh thu thì trung tâm cũng
quản lý một phần chi phí của phòng.
- Trung tâm lợi nhuận:
Là trung tâm mà nhà quản
trị chịu trách nhiệm về cả doanh thu và chi phí. Theo
mô hình này, trung tâm lợi nhuận được xác định ở cấp
HÌNH: SƠ ĐỒ BỘ CƠ CẤU BỘ MÁY QUẢN LÝ
TẠI CÔNG TY CỔ BIA HÀ NỘI – HẢI PHÒNG
Nguồn: Công ty cổ phần Bia Hà Nội – Hải Phòng
