56
KINH TẾ - TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
Ba là,
xây dựng một TTCK đủ lớn để đáp ứng yêu
cầu phát triển công cụ phái sinh vì một yếu tố tiên quyết
để đưa TTCK phái sinh thành công là NĐT phải quen
thuộc với tài sản cơ sở. Hiện nay, công tác tái cấu trúc
nền kinh tế đã chuyển sang giai đoạn thiết thực, công
tác cổ phần hóa cũng được Chính phủ và các bộ, ngành,
địa phương triển khai quyết liệt. Công tác tái cấu trúc
TTCK ngày càng đạt được thành quả quan trọng và đi
vào thực chất. Đặc biệt, gần đây Chính phủ ban hành
Nghị định 60/2015/NĐ-CP sẽ có tác động tích cực trong
thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước. Những yếu tố
nền tảng trên đang tạo cơ hội to lớn cho sự phát triển
TTCK trong thời gian tới, đưa thị trường có bước phát
triển mạnh mẽ hơn, từng bước trở thành kênh huy
động vốn trung, dài hạn chủ đạo của nền kinh tế. Việc
đưa TTCK phái sinh vào vận hành trong thời gian tới
sẽ giúp hỗ trợ TTCK cơ sở phát triển, có tác dụng hỗ trợ
ngược lại thị trường cổ phiếu, trái phiếu.
Bốn là,
xây dựng được hệ thống các chỉ số đáng
tin cậy, phản ánh đúng tình hình cung cầu của thị
trường, để tham chiếu trong các giao dịch phái sinh.
Về lâu dài, các sản phẩm chứng khoán phái sinh
không chỉ giúp bảo vệ lợi nhuận của NĐT trên TTCK,
mà còn giúp phòng ngừa rủi ro đối với các sản phẩm
khác như: Hàng hóa, lãi suất như thông lệ của các
nước trên thế giới. Dự kiến, đầu tiên Việt Nam sẽ vận
hành TTCK phái sinh với hai sản phẩm ban đầu là
hợp đồng tương lai chỉ số và hợp đồng tương lai trái
phiếu. Đây là bước đi thận trọng nhưng hợp lý trong
bối cảnh Việt Nam chưa có kinh nghiệm nhiều đối
với thị trường mới này.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Dubravko Mihaljeka, Frank Packer (2010), “Derivatives Markets in Emerging
Countries”;
2. Harish, A.S. (2001), Potential of derivatives market in India, The ICFAL Journal
of applied finance, Vol. 7, No. 5, pp 1-24;
3. TS. Vũ Bằng (2015), Nh n lại chặng đường xây dựng và phát triển TTCK
Việt Nam;
4. PGS.,TS. Đinh Xuân Hạng (2013), Học viện Tài chính, Từ kinh nghiệm xây dựng
th trường chứng khoán phái sinh Hàn Quốc và v n dụng cho Việt Nam;
5. Bộ Tài chính (2015), Báo cáo t nh h nh tái cấu trúc th trường chứng khoán,
bảo hiểm.
Năm 2015, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban
hành Nghi đinh sô 42/2015/NĐ-CP ngay 5/5/2015
về TTCK phái sinh. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng ban
hành Thông tư số 11/2016/TT-BTC ngày 19/01/2016
hướng dẫn một số điều của Nghị định số 42/2015/
NĐ-CP nhằm tạo cơ sở pháp lý để vận hành TTCK
phái sinh trong thời gian tới. Bên cạnh đó, Bộ Tài
chính cũng đã tổ chức các Hội thảo về chứng khoán
phái sinh và TTCK phái sinh tại TP. Hồ Chí Minh,
Đà Nẵng, Hà Nội; Triển khai công tác tuyên truyền,
đào tạo nhằm giúp công tác triển khai và vận hành
TTCK phái sinh đạt hiệu quả cao, thuận lợi và an
toàn… Tuy nhiên, là một thị trường cao cấp của
thị trường tài chính, để TTCK phái sinh đi vào vận
hành và phát triển bền vững trong thời gian tới, việc
học tập các kinh nghiệm của các quốc gia khác là
vô cùng quan trọng, trong đó cần chú trọng một số
vấn đề sau:
Một là,
tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật liên
quan đến TTCK phái sinh. Hiện nay, Chính phủ đã
ban hành Nghi đinh sô 42/2015/NĐ-CP về TTCK phái
sinh, đồng thời Bộ Tài chính cũng ban hành Thông tư
số 11/2016/TT-BTC hướng dẫn một số điều của Nghị
định định này. Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng
để triển khai TTCK phái sinh tại Việt Nam trong thời
gian tới. Tuy nhiên, do TTCK phái sinh là thị trường
bậc cao nên việc hoàn thiện các quy định pháp luật
vẫn luôn cần được chú trọng. Bên cạnh đó, cũng xây
dựng các văn bản pháp lý, chế tài kiểm tra, kiểm soát
giao dịch chứng khoán phái sinh bởi khi sử dụng công
cụ phái sinh để phòng ngừa rủi ro cho NĐT, nhưng
bản chất các công cụ này dễ bị lợi dụng gây ra những
rủi ro khó lường...
Hai là,
tranh thủ và tận dụng cơ hội từ quá trình
hội nhập kinh tế quốc tế và tiến trình cải cách thể
chế trong nước để xây dựng và phát triển TTCK
phái sinh theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Để
thị trường tài chính trong nước vận hành theo các
thông lệ quốc tế tốt nhất, có khả năng liên kết với
các thị trường khu vực và quốc tế, đồng thời tăng
cường thu hút vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài
thì việc xây dựng TTCK phái sinh là cần thiết, đa
dạng hóa hóa kênh đầu tư, từ đó làm tăng tính
cạnh tranh của TTCK Việt Nam. Hiện nay, Việt
Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế thế
giới, quan hệ hợp tác với các tổ chức tài chính lớn
hàng đầu thế giới cũng đã được thiết lập và duy trì
tốt đẹp. Bên cạnh đó, việc Việt Nam tham gia hầu
hết các Hiệp định thương mại các tổ chức tài chính
đã tạo uy tín cho Việt Nam, nhờ đó, TTCK phái
sinh cũng sẽ có cơ hội phát triển, thu hút ngày càng
nhiều NĐT ngoại.
Kinh nghiệmphát triển thị trường chứng khoán
(TTCK) phái sinh tại các nước trên thế giới đặc
biệt là sau khủng hoảng tài chính năm 2008 –
2009 cho thấy, vấn đề quản trị cần được quan
tâm hàng đầu và hợp đồng tương lai dựa trên
chỉ số luôn là sản phẩm đầu tiên đặt nền móng
cho TTCK phái sinh.
