TÀI CHÍNH -
Tháng 5/2016
51
thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các
Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của
các Nghị định về thuế. Với việc ban hành chính
sách thuế trên đã thay đổi cơ bản về chính sách
thuế đối với cá nhân kinh doanh có hoạt động kinh
doanh, bước đầu đã đạt được một số kết quả sau:
Thứ nhất, tăng cường sự minh bạch khi xác định
doanh thu khoán, số thuế phải nộp.
Theo cách tính thuế trước khi Thông tư 92/2015/
TT-BTC được ban hành là dựa vào doanh thu của
cá nhân kinh doanh khi đã trừ đi các chi phí để
tạo lập nên doanh thu đó và các khoản giảm trừ.
Cùng với đó, doanh thu này được áp dụng theo
biểu thuế lũy tiến từng phần và cuối năm phải làm
quyết toán thuế. Tuy nhiên, cách tính thuế trên áp
dụng với cá nhân kinh doanh đã không còn phù
hợp nữa. Bởi lẽ, trình độ hiểu biết pháp luật, trình
độ về kế toán - tài chính của cá nhân kinh doanh
không phải ai cũng giống nhau và không phải ai
cũng tự xác định được số thuế phải nộp của mình,
nhất là khi tính các chi phí và khoản giảm trừ gia
cảnh được trừ. Mặt khác, từ phía cơ quan thuế việc
ấn định mức thuế khoán của cơ quan thuế cũng
chưa chắc đạt được sự công bằng giữa cá nhân
kinh doanh này với cá nhân kinh doanh khác (tuy
cùng quy mô ngành nghề) bởi còn vướng các yếu
tố đã phân tích nói trên. Để giải quyết vấn đề này,
Thông tư 92/2015/TT-BTC công khai minh bạch các
thông tin về doanh thu, mức thuế khoán để cá nhân
kinh doanh, các cơ quan các cấp cùng giám sát thực
hiện. Theo đó, niêm yết công khai mức doanh thu
HOANTHIÊNHANH LANG PHAP LY VÊ THUÊ
ĐÔI VƠI HÔ KINHDOANHƠVIÊT NAM
ThS. NGÔ THỊ THU HÀ, ThS. ĐINH VĂN LINH
Hiện nay, hành lang pháp lý về thuế dành cho hộ kinh doanh đã tương đối đầy đủ, tuy
nhiên, do sự phát triển không ngừng của các hoạt động kinh doanh cũng như các chính
sách kinh tế, pháp luật dành cho đối tượng này cũng thay đổi, nên cần nhanh chóng tạo
lập một hành lang pháp lý mới để điều chỉnh, giúp cho các cơ quan thuế đạt được mục tiêu
khi động viên nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
H
ộ kinh doanh theo pháp luật hiện hành
có hình thức là: một cá nhân; một nhóm
người (gồm các công dân Việt Nam, đủ 18
tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ); một hộ gia
đình. Đây là đối tượng phải nộp thuế môn bài, thuế
giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân cho các
hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhằm hoàn thiện
hệ thống pháp luật để điều chỉnh hoạt động kinh
doanh của hộ gia đình, tiếp tục cải thiện môi trường
kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia
trong hai năm 2015-2016, Chính phủ đã ban hành
Nghị quyết số 19/NQ-CP về cải thiện môi trường
kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc
gia. Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 92/2015/
TT-BTC ngày 15/06/2015 nhằm cải cách toàn diện
về thuế và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Mặt
khác, quy định về quản lý thuế, quy định xử phạt
thuế đối với hộ kinh doanh cũng được hoàn thiện
hơn nữa.
Thực trạng pháp luật thuế đối với
hộ kinh doanh ở Việt Nam hiện nay
Ngày 15/6/2015, Bộ Tài chính ban hành Thông
tư 92/2015/TT-BTC về hướng dẫn thực hiện thuế
giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân đối với
cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh; hướng
dẫn thực hiện một số nội dung sửa đổi, bổ sung
về thuế thu nhập cá nhân quy định tại Luật sửa
đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế số
71/2014/QH13 và Nghị định số 12/2015/NĐ-CP
ngày 12/02/2015 của Chính phủ quy định chi tiết