TÀI CHÍNH -
Tháng 5/2016
115
nghề, 3,4 lần so với trung cấp và gần 7 lần so với cao
đẳng. Ðiều đó cho thấy, cơ cấu lao động qua đào tạo
của Thành phố còn bất hợp lý, chưa đáp ứng so với
yêu cầu đặt ra.
Các dự án FDI trên địa ban Thành phố góp phần
quan trọng vào vấn đề tạo công ăn việc làm cho người
lao động qua các năm. Công nghiệp, xây dựng là lĩnh
vực thu hút được đông đảo lao động tham gia nhất,
chiếm 72,3%, tiếp đến là các lĩnh vực khác như dịch vụ
viễn thông, bất động sản... chiếm 24,1%.
Cùng với sự phát triển nhanh về tốc độ tăng
trưởng kinh tế, sự phát triển nhanh chóng các ngành
công nghiệp, các khu công nghiệp tập trung, các cụm
công nghiệp… đã làm gia tăng nhu cầu lao động đã
qua đào tạo trên địa bàn Thành phố trong những năm
gần đây. Tuy nhiên, khảo sát cho thấy, mặc dù Hà
Nội có tỷ lệ lao động qua đào tạo cao nhất cả nước,
chất lượng cao nhất cả nước nhưng so với chất lượng
lao động khu vực ASEAN, thì nguồn nhân lực của
Hà Nội vẫn còn thua kém hơn về nhiều mặt. Chưa
kể, Hà Nội giờ đây đã không còn lợi thế về lao động
giá rẻ so với các quốc gia, nên chất lượng lao động
nếu không được cải thiện sẽ khó có thể đáp ứng được
yêu cầu hội nhậpAEC và không có tính cạnh tranh so
với nội khối. Thêm vào đó, hệ thống thông tin của thị
trường lao động của Việt Nam nói chung và của Hà
Nội nói riêng vẫn tồn tại những hạn chế cố hữu như:
Khả năng bao quát, cung ứng thông tin chưa đáp ứng
được các nhu cầu của các đối tác trên thị trường lao
động, hệ thống chỉ tiêu về thị trường lao động tuy
đã ban hành nhưng vẫn chưa hoàn thiện và đầy đủ,
thiếu thống nhất.
Vài nét về thực trạng cơ cấu lao động của Hà Nội
Hà Nội là Thành phố có tỷ lệ lao động qua đào tạo
cao nhất cả nước, có nguồn nhân lực chất lượng cao,
với gần 37% lao động có trình độ và tay nghề, trong
đó, lực lượng lao động trình độ đại học, cao đẳng,
trung cấp chiếmđa số. Nguồn nhân lực chất lượng cao
của Hà Nội chiếm 30% nguồn nhân lực chất lượng cao
của cả nước. Hà Nội đang ở trong thời kỳ dân số vàng
với nguồn nhân lực trẻ dồi dào và tỷ lệ dân số trẻ trong
độ tuổi lao động lớn. Năm 2015, tỷ trọng dân số trong
độ tuổi lao động (15 - 64) của Hà Nội chiếm 69,23%.
Theo trình độ chuyên môn kỹ thuật, trình độ lao động
có việc làm chưa qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật
trên địa bàn TP. Hà Nội khá cao (với tỷ lệ 68,9%); trong
khi đó lao động có trình độ cao đẳng nghề 0,64%, đại
học chiếm 14,26%, thạc sỹ 1,31%.
Theo nghề nghiệp, lao động có kỹ năng trong
nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chiếm một tỷ
lệ nhỏ (0,66%); trong khi đó, lao động giản đơn chiếm
tỷ lệ lớn nhất với 36,95%; lao động phổ thông chiếm
16,83%. Với tỷ trọng lao động phổ thông như vậy, khả
năng cung ứng lao động phổ thông còn ít hơn nhiều
so với nhu cầu của các cơ sở sản xuất và các doanh
nghiệp (DN) trên địa bàn TP. Hà Nội.
Lao động qua đào tạo phân bố không đều, chủ yếu
tập trung ở khu vực đô thị, các quận nội thành, trong
khi ở khu vực nông thôn có tới hơn 80% lao động chưa
qua đào tạo. Cơ cấu lao động qua đào tạo chưa phù
hợp, trong số lao động đã qua đào tạo của Hà Nội,
lao động có trình độ đại học trở lên chiếm tỷ lệ áp
đảo khoảng 51%. Tỷ lệ này cao gấp 1,9 lần so với dạy
THUHÚT FDI GẮNVỚI NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNGNGUỒNNHÂN LỰC TẠI TP. HÀNỘI
ThS. PHÙNG LÊ DUNG
Những năm gần đây, đầu tư trực tiếp nước ngoài - FDI là nguồn ngoại lực quan trọng đối với phát triển
kinh tế - xã hội Việt Nam nói chung và đối với Thủ đô Hà Nội nói riêng. Vốn FDI đổ vào Hà Nội không ngừng
gia tăng qua các năm, tuy nhiên, lợi thế trong thu hút FDI của Việt Nam cũng như của Hà Nội là nhân công
giá rẻ đã không còn bền vững. Khảo sát cho thấy, mặc dù Hà Nội có tỷ lệ lao động qua đào tạo cao nhất cả
nước, chất lượng cao nhất nhưng so với chất lượng lao động khu vực ASEAN thì nguồn nhân lực của Hà Nội
vẫn còn thua kém hơn về nhiều mặt. Việc tìm ra giải pháp thu hút FDI gắn với nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực là một yêu cầu bức thiết đặt ra cho Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung.
•
Từ khóa: FDI, nguồn nhân lực, Cộng đồng kinh tế ASEAN, Hà Nội.
