60
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI
NĐ-CP ngày 20/05/2014 về giám sát, kiểm tra, thanh
tra đối với DNNN trong việc chấp hành pháp luật
và tuân thủ các quyết định của chủ sở hữu... Các bộ
quản lý ngành đã trình Chính phủ ban hành 12/14
Nghị định về Điều lệ tổ chức và hoạt động của các
tập đoàn kinh tế, tổng công ty Nhà nước. Tại kỳ họp
thứ 8 Quốc hội khóa XIII tháng 11/2014, Quốc hội
đã ban hành 3 văn bản Luật quan trọng: Luật Quản
lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh
doanh tại DN; Luật DN (sửa đổi) và Luật Đầu tư
(sửa đổi). Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành
Nghị quyết 15/NQ-CP ngày 6/3/2014 về một số giải
pháp đẩy mạnh CPH, thoái vốn nhà nước tại DN và
Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 12/03/2014 về việc đẩy
mạnh tái cơ cấu DNNN. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính
đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết
định số 51/2014/QĐ-TTg ngày 15/9/2014 quy định
một số nội dung về thoái vốn, bán cổ phần và đăng
ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán
của DNNN. Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban
hành Quyết định số 37/2014/QĐ-TTg ngày 18/6/2014
quy định về tiêu chí, danh mục phân loại DNNN.
Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 127/2014/
TT-BTC ngày 5/9/2014 hướng dẫn xử lý tài chính và
xác định giá trị DN khi thực hiện chuyển DN 100%
vốn Nhà nước thành công ty cổ phần. Như vậy, về
cơ bản các cơ chế chính sách hỗ trợ cho quá trình tái
cơ cấu, sắp xếp, CPH DNNN đã tiếp tục sửa đổi, bổ
sung trong thời gian qua.
Hoạt động của các doanh nghiệp sau cổ phần hóa
Theo báo cáo của Bộ Tài chính đến hết năm 2014,
trong số 4.208 DNNN được CPH xong thì đã có:
85% DN có doanh thu năm sau cao hơn năm trước.
Gần 90% DN sau khi sắp xếp, CPH đã hoạt động
hiệu quả hơn (có lợi nhuận năm sau cao hơn năm
trước); 86% DN đóng góp vào ngân sách Nhà nước
năm sau cao hơn năm trước, so với trước khi CPH
thì doanh thu tăng 2,10 lần, nộp ngân sách tăng 3,87
còn lại là 270 ngày thì mỗi ngày cần hoàn thành
CPH xong hơn 1 DNNN. Điều này có lẽ khó có thể
thực hiện được.
Về chất lượng
Mục tiêu căn bản của quá trình CPH DNNN
là thoái vốn đầu tư ra ngoài ngành của DNNN và
thoái 100% vốn Nhà nước ở các DNNN thuộc các
lĩnh vực, ngành nghề Nhà nước không cần đầu tư
vốn. Với các DNNN đã CPH xong theo tổng kết đã
thoái vốn được 6.076 tỷ đồng tại 233 DNNN; Có 6
tập đoàn, 25 tổng công ty, 5 địa phương thực hiện
thoái vốn tại các DNNN có kết quả thu về 8.002 tỷ
đồng, bằng 1,3 lần mệnh giá phát hành khi IPO.
Theo kế hoạch đặt ra cho 2 năm 2014-2015 thì đến
hết năm 2015 các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước
còn phải thực hiện thoái vốn khoảng 20.089 tỷ đồng.
Nếu không đẩy nhanh thực hiện kế hoạch CPH các
tập đoàn, tổng công ty Nhà nước lớn thì khó có thể
hoàn thành kế hoạch. Mặc dù CPH các DNNN trong
những nămqua đã không ngừng nâng cao chất lượng
nhưng cũng đã lộ rõ những bất cập trong quá trình
CPH, nhất là chất lượng định giá các DNNN đang
gây ra nguy cơ thất thoát vốn Nhà nước.
Về hành lang pháp lý
Hệ thống văn bản pháp lý về CPH DNNN đã
không ngừng được bổ sung, chỉnh sửa từ năm 1990
đến nay. Những năm gần đây, có thể kể đến Quyết
định số 929/QĐ-TTg ngày 17/07/2012 phê duyệt Đề
án “Tái cơ cấu DNNN, trọng tâm là tập đoàn, tổng
công ty Nhà nước giai đoạn 2011-2015”.
Đề án được Chính phủ giao cho Bộ Tài chính
xây dựng với mục tiêu làm cho cơ cấu DNNN trong
tổng các DN của nền kinh tế hợp lý hơn; DNNN chỉ
tập trung vào ngành, lĩnh vực then chốt, cung cấp
sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội và
quốc phòng, an ninh, làm nòng cốt để kinh tế Nhà
nước thực hiện được vai trò chủ đạo, là lực lượng
vật chất quan trọng để Nhà nước định hướng, điều
tiết nền kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô. Ngoài
ra, việc tái cơ cấu nhằm nâng cao sức cạnh tranh,
tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu đối với DN
kinh doanh; hoàn thành nhiệm vụ sản xuất, cung
ứng các sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho
xã hội, quốc phòng, an ninh đối với DN hoạt động
công ích.
Đến năm 2014, Chính phủ tiếp tục tập trung ban
hành các văn bản chỉ đạo thực hiện chủ trương tái
cơ cấu DNNN gồm: Nghị định số 69/2014/NĐ-CP
ngày 15/7/2014 về tập đoàn kinh tế Nhà nước và
tổng công ty Nhà nước; Nghị định số 49/2014/
Chưa b t đ u
Thành l p ban
ch đ o CPH:
Đang trong quá
trình đ nh giá
Đã đ nh giá
Đã CPH
Đã IPO
11
134
52
36
35
64
HÌNH 2: TIẾN ĐỘ THỰC HIỆN KẾ HOẠCH CPH DNNN
2 NĂM 2014-2015
Nguồn: Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển DN
