TÀI CHÍNH -
Tháng 7/2018
83
quan đến ngân hàng số còn phức tạp, gây trở ngại
cho ngân hàng bởi hầu hết thông tư hiện hành chưa
có quy định về giấy phép cho lĩnh vực này. Thậm
chí, có những sản phẩm ngân hàng đã phát triển
xong trong thời gian rất ngắn nhưng để hiện thực
hóa ngoài thị trường thì mất đến 3 tháng do thủ tục
nhiêu khê.
Thứ ba,
thách thức từ hệ thống bảo mật, an ninh
mạng để bảo vệ quyền lợi của khách hàng và tránh
rủi ro cho các ngân hàng. Tại Việt Nam, thách thức
an ninh của ngân hàng số là: Thủ đoạn tội phạm
tấn công vào các tổ chức ngân hàng ngày càng đa
dạng và phức tạp; Hình thức phát tán virus, mã độc
tinh vi, đa dạng như qua email, phần mềm miễn
phí, mạng xã hội ảo... Ngoài lừa đảo trực tuyến, tội
phạm còn sử dụng một số thủ đoạn như sử dụng
các thiết bị gắn vào ATM/POS hoặc cài phần mềm
gián điệp, mã độc tấn công vào ATM, hệ thống thẻ
để ăn cắp thông tin về tài khoản thẻ của khách hàng,
làm thẻ giả rút tiền: mua bán, sử dụng trái phép
thông tin thẻ...
Thứ tư,
nguồn nhân lực không đáp ứng yêu cầu.
Do hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng số là nghiệp
vụ mới nên việc tìm kiếm nguồn nhân lực phù hợp
cũng gặp khó khăn nhất định. Ngoài nghiệp vụ
ngân hàng, đội ngũ nhân lực cần phải nắm bắt về
công nghệ, hiểu biết về khách hàng…
Một số kiến nghị giải pháp
Về phía cơ quan quản lý:
- Cần hoàn thiện hành lang pháp lý khuyến khích
phát triển ngân hàng số. Theo đó, cơ quan quản lý
tập trung hoàn thiện quy định nhà nước về an ninh,
an toàn, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế về an toàn, bảo
mật thông tin, tăng cường kiểm tra giám sát công
tác thanh toán thẻ, đẩy mạnh truyền thông về bảo
mật, cảnh giác và cẩn trọng ở khách hàng. Cần có sự
phối hợp chặt chẽ giữa NHNN và cơ quan Công an
điều tra làm rõ nguyên nhân, hành vi gian lận, cảnh
báo tổ chức tín dụng và người sử dụng để nâng tính
bảo mật.
- Nghiên cứu xây dựng các quy định mới về ứng
dụng công nghệ cao trong hoạt động ngân hàng
như công nghệ sổ cái phân tán (blockchain), điện
toán đám mây (computing cloud)…; Cần nhanh
chóng sửa đổi quy định tại nghị định hướng dẫn
Luật Phòng chống rửa tiền và các hướng dẫn
liên quan như luật về thanh toán, nội dung cấp
phép,quản lý giám sát, có cơ chế bảo vệ người tiêu
dùng, bảo vệ dữ liệu người dùng…; Áp dụng thực
tiễn thông lệ quốc tế về nhận biết khách hàng, đảm
bảo vẫn nhận diện, xác thực chính xác khách hàng
dựa trên nền tảng công nghệ mới (sinh trắc học, trí
tuệ nhân tạo).
- Có đề án tổng thể để kết nối dữ liệu số hóa giữa
các hệ thống thông tin của các cơ quan quản lý nhà
nước để xây dựng hồ sơ DN và cá nhân thống nhất,
giúp đơn giản hóa các thủ tục thực hiện giao dịch
ngân hàng và cung cấp thêm các biện pháp kiểm
soát rủi ro tín dụng, phòng chống rửa tiền…; Kết nối
chia sẻ dữ liệu giữa ngành ngân hàng với cơ sở dữ
liệu quốc gia về dân cư hoặc quy định phân loại tài
khoản theo cấp độ với hạn mức giao dịch và phạm
vi sử dụng khác nhau…
Về phía hệ thống ngân hàng:
- Các ngân hàng cần tự định vị và chọn lựa chiến
lược phát triển số hóa phù hợp với cấu trúc ngân
hàng, công nghệ, dữ liệu và mô hình kinh doanh
hiện tại. Các ngân hàng có thể xúc tiến hợp tác với
các nhà bán lẻ để mở rộng năng lực phục vụ nhu cầu
tìm kiếm và ứng dụng số hóa của khách hàng, đảm
bảo chất lượng mạng lưới, tính tiện lợi và an toàn.
- Chú trọng đầu tư công nghệ để tăng cường chất
lượng sản phẩm dịch vụ số nhằm đáp ứng được
yêu cầu ngày càng cao của khách hàng. Những kỳ
vọng này của khách hàng đòi hỏi các NHTM phải có
chuyển đổi lớn, trong đó chú trọng đầu tư các công
nghệ mới để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao
của khách hàng.
Tài liệu tham khảo:
1. Châu Huệ (2017), Ngân hàng số: Xu hướng và cơ hội, Báo Diễn đàn
Doanh nghiệp;
2. Thành Đức (2018), Phát triển ngân hàng số: Tiềm năng và thách thức,
Báo Kiểm toán Nhà nước;
3. Nhuệ Mẫn (2018), Ngân hàng số: Chiến lược trọng tâm của các tổ chức tín
dụng , Báo Đầu tư Chứng khoán;
4. Huyền Anh (2018), Xu thế chuyển đổi ngân hàng số, Thời báo Kinh doanh;
5. Một số website khác: sbv.gov.vn, vnba.org.vn, cafef.vn, thoibaonganhang.vn…
BẢNG 1: KHÓ KHĂN CỦA CÁC NGÂN HÀNG KHI CHUYỂN ĐỔI
SANG NGÂN HÀNG SỐ
STT
Khó khăn
Chi tiết
1
Thiếu tầm nhìn
dài hạn
Có rất nhiều lộ trình nhưng không có
một tầm nhìn chung về kỹ thuật số
2
Giải pháp cục bộ Giao diện và hệ thống không được
tích hợp
3
Hạ tầng cũ lỗi
thời
Quy trình xử lý và hệ thống rời rạc,
cũ kỹ
4
Nghiệp vụ không
đáng tin cậy
Không có khả năng đáp ứng tốc độ
số với đủ độ tin cậy
5
Khả năng truy
cập dữ liệu đa
kênh kém
Dữ liệu thường xuyên không có
sẵn và không được cập nhật
Nguồn: Tập đoàn Tư vấn Quản trị toàn cầu Boston Consulting Group
